การที่เราได้เข้าถึงความเป็นจริงที่สุดแห่งความทุกข์แล้วว่าอะไรที่ทำให้เราเป็นทุกข์ที่สุดก็เข้าถึง ทุกขสัจจะ

เราเข้าถึงความรู้แจ้งในเหตุที่สุดที่นำมาซึ่งความทุกข์เราก็เข้าถึง สมุทัยสัจจะ

เราระงับดับเหตุที่ทำให้เราเป็นทุกข์ที่สุดได้สิ้น ก็เข้าถึงนิโรธสัจจะ

เราเข้าถึงความแจ้งในที่สุดแห่งการประพฤติปฏิบัติที่นำให้พ้นความทุกข์ได้สิ้น ก็เข้าถึง มรรคสัจจะ

ลักษณะเช่นนี้จิตมีญาณเกิดขึ้นเป็นขั้นๆไปเป็นลำดับ

มีสัจจะญาณ   กิจจะญาณ   กตะญาณ   จึงเรียกว่ารู้อริยะสัจ 4

การเจริญกัมมัฏฐาน ที่ให้ตรงกับจริตเพราะเมื่อเจริญแล้วทำใหเกิดผลได้เร็วขึ้น

มี 40 อย่างที่พระพุทธเจ้าชี้ไว้ให้ผู้ปฏิบัติธรรม

เช่น ผู้ที่มีศรัทธาจริต ก็เจริญภาวนาว่าพุทธโธ เป็นต้น