ญานมี 16

การปฏิบัติธรรม จะเอาบรรทัดฐานจากเวลานั้นมาเป็นตัวกำหนดผลนั้นจะเอาแน่นอนไม่ได้

ตัวอย่างเช่นพระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่าพระภิกษุที่บวชมาแล้ว  100 ปียังไม่บรรลุเข้าถึงธรรมะอะไรเลยพระองค์ตรัสเรียกว่าภิกษุแก่

ส่วนพระภิกษุผู้บวชในวันนั้นแล้วบรรลุเข้าถึงธรรมะพระองค์ตรัสเรียกว่าพระเถระ

จะเห็นได้ว่าการได้ญานแต่ละขั้นนั้นหรือบรรลุธรรมแต่ละขั้นไม่ใช่เอาเวลามาเป็นตัวกำหนดช้าหรือเร็วขึ้นอยู่ที่ความเพียรพยายามความตั่งใจจริงและความเป็นผู้มีปัญญา ซึ่งมีปัจจัยคือบารมีเก่าที่เคยสั่งสมไว้คอยอุปถัมภ์ให้ได้บรรลุผลด้วยถ้าสั่มสมมามากก็เกิดผลเร็ว สั่งสมมาน้อยก็เกิดผลช้าออกไป